Powstawanie nowych instytucji akademickich w Polsce nie jest częste, tym bardziej, kiedy do tego dochodzi, jest to traktowane jako wielkie święto nauki. Rok 2023 przyniósł w tym wymiarze wiele powodów do dumy: do życia powołana została nowa uczelnia – Szkoła Główna Mikołaja Kopernika. O jej utworzeniu w ramach Akademii Kopernikańskiej postanowiono 28 kwietnia 2022 r. na szczeblu najwyższych polskich władz państwowych. W lutym 2023 r. Akademia NBP podjęła współpracę z Akademią Kopernikańską w ramach Narodowego Programu Kopernikańskiego, wspierającego polską naukę.
Jednym z głównych filarów Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika są nauki ekonomiczne i zarządzanie, do współpracy aktywnie włączył się Narodowy Bank Polski z Prezesem NBP, profesorem Adamem Glapińskim na czele „Jestem z tego powodu bardzo szczęśliwy, bo Akademia Kopernikańska, Szkoła Główna przy Akademii to jest pierwszy nowy uniwersytet, który powstaje w wolnej Polsce, pokomunistycznej wolnej Polsce, pierwszy po 1990 roku. Dużo czasu upłynęło, ale wreszcie nadszedł ten moment, że powstają wreszcie uniwersytety wolnej, niepodległej Polski. Myślimy, że wrócimy do tradycji z przed drugiej wojny światowej, kiedy polscy uczeni tworzyli na najwyższym światowym poziomie, będąc w kontakcie z najwyższymi, najlepszymi uczelniami zagranicznymi.”
Współpraca Akademii NBP ze Szkołą Główną Mikołaja Kopernika jest oczywista, biorąc pod uwagę, że jednym z największych osiągnięć Mikołaja Kopernika, stojącym na równi z jego teorią heliocentryczną, była teoria pieniądza.
W ramach tej współpracy NBP będzie wspierał Akademię Kopernikańską m.in. organizując studia, popularyzując wiedzę o wybitnych polskich ekonomistach, w tym Koperniku (m.in. poprzez emisję kolekcjonerskich monet i banknotu NBP), oferując absolwentom Akademii staże Prezesa NBP i dostęp do rekrutacji czy organizując konkursy na najlepsze prace magisterskie i doktorskie. „Narodowy Bank Polski to najpotężniejsza instytucja ekonomiczna w Polsce, gromadząca dziesiątki profesorów, przedstawicieli nauk ekonomicznych, w szczególności ekonometryków, ale nie tylko, makroekonomistów, mikroekonomistów najwyższej rangi”– dodaje profesor Adam Glapiński.
Najistotniejszym zadaniem NBP w zakresie współpracy z Szkołą Główna Mikołaja Kopernika, którego osobiście podjął się Prezes Glapiński, jest zapewnianie uczelni stałego zaplecza mentorskiego i merytorycznego w dziedzinie szeroko pojętych nauk ekonomicznych w ramach Izby Nauk Ekonomicznych i Zarządzania. Izba, do składu której Prezes NBP został powołany nominacją Prezydenta Andrzeja Dudy, to ciało złożone z wybitnych ekonomistów, wspierających Szkołę swoim autorytetem i wiedzą ekspercką oraz pomagających budować jej międzynarodowy prestiż. „[Nominacja] na członka Akademii Kopernikańskiej to zaszczyt, dowód zaufania, ale i też wielkie wyzwanie i obowiązki, które […] na mnie od dzisiaj spoczęły. […] To jest nominacja do Izby Nauk Ekonomicznych i Zarządzania. Połowę członków Izby stanowią wybitni przedstawiciele nauk ekonomicznych i zarządzania z całego świata. To zapewni też wielki poziom i wielką konkurencję. […] powiedział profesor Adam Glapiński po otrzymaniu nominacji do Akademii Kopernikańskiej.
O Akademii NBP
Akademia NBP to specjalistyczne kursy i studia z dziedziny ekonomii i finansów. Tematyka wykładów obejmuje: ekonomię, finanse, bankowość i politykę pieniężną. Zajęcia są prowadzone przez grono uznanych w Polsce i na świecie praktyków rynku.
Akademia NBP to program dla kadry zarządzającej z sektora usług finansowych, chcącej poszerzyć swoją wiedzę w tym zakresie.
O Akademii Kopernikańskiej
Do zadań Akademii należy wspieranie i promowanie polskiej nauki, zwiększanie jej konkurencyjności, a także dążenie do popularyzacji osiągnięć i dokonań polskich badaczy, poprzez ułatwienie wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy polskimi i zagranicznymi naukowcami. W praktyce Akademia ma realizować program obejmujący m.in. finansowanie badań naukowych, w tym przyznawanie stypendiów, nagród i grantów oraz organizowanie konferencji, sympozjów i seminariów, ma także prowadzić studia i kursy. W celu realizacji oferty edukacyjnej przewiduje się również utworzenie powiązanej z Akademią uczelni publicznej – Szkoły Głównej Mikołaja Kopernika.
Aby Akademia prawidłowo wypełniała swoje zadania, jej strukturę tworzy m.in. pięć izb tematycznych, których nazwy oraz merytoryczny zakres działania odpowiadają profilowi zainteresowań i badań Mikołaja Kopernika. Są to: Izba Astronomii i Nauk Matematyczno-Przyrodniczych, Izba Nauk Medycznych, Izba Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, Izba Filozofii i Teologii oraz Izba Nauk Prawnych. Dodatkowo stworzono Izbę Laureatów Nagrody Kopernikańskiej. Sama nagroda przyznawana będzie corocznie w jednej z pięciu kategorii za wybitne osiągnięcia naukowe o przełomowym znaczeniu i międzynarodowym zasięgu.
Światowy Kongres Kopernikański
Zgodnie z Ustawą o Akademii Kopernikańskiej raz na pięć lat odbywać się będzie Światowy Kongres Kopernikański, a jego organizację powierza się Akademii. W związku z przypadającą w 2023 r. rocznicą 550-lecia urodzin Mikołaja Kopernika pierwszy kongres odbył się w Toruniu w dniach 19-21 lutego 2023 r. Jego inauguracja przypadła na dzień urodzin astronoma, czyli w niedzielę 19 lutego, a zaproszenia do udziału w wydarzeniu przyjęli badacze z całego świata, zajmujący się tymi wszystkimi dziedzinami, do rozwoju których przysłużył się patron Akademii.
Nie można nie wspomnieć, że swoją obecnością, a także niezapomnianymi wystąpieniami, prezentacjami oraz wspólnym panelem dyskusyjnym, uświetnili Kongres laureaci Nagrody Nobla w zakresie fizyki: Philip James Edwin Peebles, Michel Gustave Édouard Mayor, Barry Clark Barish, Arthur B. McDonald oraz Didier Patrick Queloz. Był to wyjątkowy sposób na inaugurację tak istotnego wydarzenia, jak powołanie do życia Akademii Kopernikańskiej oraz na uczczenie rocznicy urodzin jej wielkiego patrona.
Narodowy Bank Polski aktywnie uczestniczył również w organizacji Kongresu. W ramach tych przygotowań profesor Adam Glapiński wystosował do przedstawicieli kierownictw zagranicznych banków centralnych zaproszenia do udziału w Kongresie Kopernikańskim, a przede wszystkim w panelu dyskusyjnym pt. „Banki centralne w czasach pandemii i wzrostu cen surowców energetycznych”, który odbył się 20 lutego 2023 r. W tej bardzo ciekawej sesji udział wzięli: jako moderator David Marsh (Przewodniczący Official Monetary and Financial Institutions Forum), jako rozmówcy Adam Glapiński (Prezes Narodowego Banku Polskiego), Martin Schlegel (Wiceprezes Narodowego Banku Szwajcarii), Sergiy Nikolaychuk (Wiceprezes Narodowego Banku Ukrainy), Sandra Švaljek (Wiceprezes Narodowego Banku Chorwacji), Simonas Krėpšta (Członek Zarządu Banku Litwy), Iliya Lingorski (Członek Zarządu Narodowego Banku Bułgarii) oraz Cristian Popa (Członek Zarządu, Narodowy Bank Rumunii). Taki skład panelu był gwarantem interesujących wystąpień, wciągającej rozmowy i żywej wymiany myśli.
Warto dodać, że ostatniego dnia Kongresu, 21 lutego, odbyła się debata ekonomiczna zatytułowana „Źródła sukcesu gospodarczego Polski i wyzwania na przyszłość”, w której wzięli udział związani z Narodowym Bankiem Polskim: prof. Jakub Growiec, prof. Jacek Kotłowski, dr Magda Ciżkowicz-Pękała, prof. Cezary Kochalski oraz prof. Leon Podkaminer, ponownie zapewniając słuchaczom panelu interesującą wymianę myśli, pełną istotnych, merytorycznych treści.